SÉANCE 28 COURS DE DIOULA
LECON 28 : KALANSEN MUGAN NI SEEGINAN
BARO TAN NI SEEGINAN : TABALITIGI
DAOUDA ye tabalitigi ye. Lon bɛɛ, a bɛ feere damina kabini sɔgɔma fɔ su fɛ. A t’a yɛrɛ lafɔnyɔ. A bɛ sɛgɛ kosɔbɛ k’a masɔrɔ a bɛ fɛn caman feere. Sukaro b’a fɛ, kɔgɔ b’a fɛ, bɔnbɔn fana b’a fɛ. N’i ko tulu o, safuna o, i bɛ o bɛɛ sɔrɔ DAOUDA fɛ. Hali tiga kɔgɔman b’a fɛ. Dakosafuna ani bɔrɔsi i b’o sɔrɔ a fɛ. A ya minanw sɔngɔ ka nɔgɔ. Lɛtɛrɛ foroko ni fɛnmisɛnnin wɛrɛ caman b’a fɛ. A ya tabali ka bon. Mɔgɔ caman bɛ sanni kɛ DAOUDA fɛ.. Barokɛbagaw tɛ ban DAOUDA kɔrɔ.
DAOUDA tɛ kɔdiwarika ye. A bɛ bɔ Mali la. A n’a ya denbaya nan na Abidjan a bɛ sanji looru bɔ bi. O bɛ to ka taga Mali la seliba la sinyɛn caman.
DAOUDA muso bɛ nanfew feere Adjamé Lɔgɔfɛ la. A tɔgɔ ye ALIMAN. A tɛ kan gbɛrɛ fɔ ni Bamanankan tɛ. A cɛ bɛ to ka a degi tubabukan na dɔɔni dɔɔni.
VOCABULAIRE
Dawuda:: Daouda
a:: il, lui
ani:: et
baro:: causerie, dialogue_+kɛ:: faire+bagaw
barokɛbagaw:: causeurs
bon:: grande, grosse
bɔrɔsi:: brosse
bɛ:: aux. présent
bɛɛ:: tous
bɛ…fɛ:: avoir
caman:: beaucoup
caman:: beaucoup
cɛgbana:: celibataire
dako safuna:: pâte dentifrice
damina:: commencer
feere:: vente, vendre
fɔ:: jusque
fɛ:: avoir
fɛ:: chez
fɛ:: postposition
fɛn:: chose
gbɛlɛ:: dur, cher
hali:: même
i:: tu
ka:: être
kabini:: depuis
kalansen:: leçon
ko:: dire, demander
kosɔbɛ:: très bien
kɔgɔman:: salée
kɔrɔ:: auprès de
k’a masɔrɔ:: parce que
lafɔnyɔ:: reposer
loorunan:: cinquième
lɛtɛrɛforoko:: enveloppe
ma:: nég
minanw:: marchandises
misɛnnin:: petite
mɔgɔ:: gens
ni:: si, et
o:: ça emphase
sanni:: achat
seegi:: huit
su:: nuit
sukaro:: sucre
sɔgɔma:: matin
sɔngɔ:: prix
sɔrɔ:: trouver
sɛgɛ:: fatiguer
tabali:: table
tabalitigi:: tablier, vendeur à l’étalage
tiga:: arachide
tulu/turu:: huile
tɛ:: nég. Présent
wɛrɛ:: autre
ye:: postposition
yɛrɛ:: même
Nyiningali ninugu jabi
- DAOUDA bɛ feeere kɛ lon bɛɛ wa?
- Daouda bɛ tubabukan mɛn wa? ?
- Mun bɛ sɔrɔ DAOUDA fɛ?
- DAOUDA muso bɛ kan jumɛn fɔ?
- Kɔdiwari ye DAOUDA ya worojamanan ye wa?
- DAOUDA n’a ya denbaya bɛ to ka taga Mali la tuman jumɛn?
- DAOUDA ye mun ye?
- Muna mɔgɔ caman bɛ sanni kɛ DAOUDA fɛ?
- DAOUDA n’a ya denbaya nan na Abidjan a bɛ sanji joli bɔ bi?
- DAOUDA bɛ a yɛrɛ lafɔɲɔ lon jumɛn?
- DAOUDA bɛ a yɛrɛ lafɔɲɔ lon jumɛn?
Segi kumankolo ninugu kan ka sɔrɔ ka o kɔrɔ fɔ an ye julakan na
- Baarakɛ ka di ni baarakɛbaliya ye.
- Wari ma di ni adamadenya ye.
- Nɔgɔya ka di bɛɛ ye ni gbɛlɛya ye.
- Flabuluna ka di ni malo ye
- Sumali nyuman ka ɲin ni sumalijugu ye.
- Sigiyɔrɔ saniyanin ka nyi ni sigiyɔrɔ nɔgɔnin ye.
- Kuman nyuman fɔ ka fisa ni kuman jugu fɔ ye.
- Repetition
- Substitution
- transformation