- Français
- English
- Julakan
- Bambanakan
DUNYA’’ MUMƐ MƆGƆYA’’ HAKƐYAW DANTIGƐLIKAN
The Office of the High Commissioner for Human Rights 1996–2009
Kúmaɲabila
K’à mìna à mà kó dúnya’ mànton’ bɛɛ ká kan ni bònya ye, àni kó bɛɛ ká kan sàriya’ la làkika’ la, kó ò le be bɛɛ ya hɔrɔnya’ sàbati, kà bɛɛ kánya ɲásuma’ dúnya’ sìgi’ la.
K’à mìna à mà kó mɔgɔya hákɛ lɔnbaliya’ ni à jàtebáliya’ nàna ni syáman ye dúnya kɔnɔ, minw kà hádamadenw dùsu’ kàsi, àni K’à mìna mà tèle kúra min bɔra, à fɔra kó kúma’ mín ká dí mín yé, ò bé ò fɔ, díina’ mín ká dí mín yé, ò bé ò kɛ, kó mɔgɔw kà síran ɲɔgɔn ɲá, ò bánna, kó fàgantánya júgu bánna, ò kùma’ kɛra bɛnkan ye min kɛra hadamadenw haminankoba ye,
K’à mìna à mà kó kà mɔgɔya’ hákɛ’ látanga ní sàriya’ sìgili’ yé sèn kán, yé wájibi yé wálasa mɔgɔw kàna wájibiya kà múruti bènkánni’ kánma, àni fàngajúgu’ kánma,
K’à mìna à mà dúnya’ mùmɛ sáratikan’ ná, Dúnya’ Jàmanaw yá tɔ màntonw bɛɛ kà à yìra kó ù lánin bɛ mɔgɔya’ hákɛyabaw’ la, ù lánin hádamadenya’ tá bònya’ ní à lànbe’ la, ù lánin bɛ cɛw ní mùsow kányaɲɔgɔnmaya’ lá hákɛ’ lá, ní ù kà ŋàniya’ sìri kà mɔgɔya’ yá ɲɛ sàbati, àni kà ɲánamaya’ kɛcogo ɲúman’ sìgi sèn kán hɔrɔnya’ bɛrɛbɛrɛ kɔnɔ,
K’à mìna à mà Dúnya’ jàmanaw kà à ŋàniya kó ù bé jɛn ní Tɔnba yé kà mɔgɔya’ hákɛyaw látànga à ɲá’ mà dúnya’ mùmɛ kɔnɔ,
K’à mìna à mà, ò ŋàniya ɲúman té sé kà síra’ sɔrɔ ní bɛnkélenma má kɛ mɔgɔya’ hákɛyako ní à hɔrɔnyako’ kán,
Dúnya’ tɔnba’ ya ɲɔgɔnlajɛrɛba’ kà í kán’ bìla kà dunya’ mumɛ mɔgɔ hakɛyaw dantigɛlikan gánsi kà à yìra ò ŋàniya ɲuman yé fɛn ye, mín ká kán kà kɛɛ mànton’ ni násɔn’ bɛɛ làɲíni ye, yálasa mɔgɔ kelen kelen bɛɛ, àni jɛkulu kelen kelen bɛɛ ye nin dàntigɛlikan’ nìn tó ù hákili’ lá, kà ù kàlan’ ní lámadamuni’ kɔnɔ, kà fɛrɛ kɛ dɔɔnin dɔɔnin ù ya húkumu’ kɔnɔ, wálima dúnya bɛɛ kɔnɔ, kà hákɛya nìnugu ní hɔrɔnya nìnnugu látàngali’ yíriwa, àni kà à kɛ bɛɛ ye sɔn ù mà ɲá mà, à kɛra ù ya jàmana kɔnɔna ye, wálima jàmana gbɛrɛ min bé ù ya màra’ kɔnɔ.
Báabu 2 nan
Mɔgɔ’ bɛɛ dɔ bɛ kà à lɔn kó í ká kán ní mɔgɔya hákɛyaw ní à hɔrɔ kófɔnin’ bɛɛ ye nìn dàntigɛlikan’ nìn kɔnɔ, mɔgɔ má bɔ mɔgɔ kɛrɛnkɛrɛnninya lá, fàragbɛko ni fàrafinko te à la, síyawoloma te à cɛ ni múso má bɔ ɲɔgon ná, í be kán mín fɔ, ó té à la, díinako té à lá, hákilila ye mín yé pólitikiko’ lá, wálima hákilila gbɛrɛw, ó te à bɔyɔrɔko te à lá, n ye fàgantanden ye wálima n ye fàgamaden ye, ó à la, nàfolotígiya ni bólokolonya te à la, ɲàmakalako ni hɔrɔnyako te à la ; fɛn o fɛn be nà ní wólomali’ ye mɔgɔw ní ɲɔgɔn cɛ, ò sí te à lá.
Báabu 11 nan
-
Ní mìnaliko lára mɔgɔ ó mɔgɔ kùn, à te se kà mìna ábada, fó ni kíti kà à yìra tìribináli’ la, kà à sɔrɔ áwoka kà à láfàsa, kó àle nɔ’ lò làkíka’ la.
-
mɔgɔ sí te se kà mìna kó la, kó’ mín kɛtuma’ kà à sɔrɔ kójugu tɛ i ya jàmana’ kɔnɔ, wálima dúnya’ sàriya’ la. Mɔgɔ’ be kó’ kɛ tùma’ mín na fána, à ni ɲàngíli’ mín ká kán, ò wágati’ la, fóyi te se kà fàra ò kán kɔ’ fɛ.
Báabu 14 nan
-
ɲánimabori’ ɲá, mín ye kà siran i ní’ ɲá kà i yɛrɛ ɲíni, à be bɛn bɛɛ ye ye dògotu ɲíni, kà jàmana gbɛrɛ ɲíni, kà i kàlifa’ sìgi yèn, wà jàmana sí te se kà bàn i la kà i gbɛn.
-
Kà kójugu’ kɛ sàriya’ ká kán kà i nɔ’ mìna mín na, wálima mín dúnya’ sàriyaba’ sɔsɔ, kó i be bòli kà tága i kàlifa jàmana gbɛrɛ la, ò kó tɛ.
Báabu 16 nan
-
Cɛ’ ni mùso’ fɛn ó fɛn séra bálikuya’ mà, à be bɛn i ye fúru kɛ, kà kɛ ; lónanya ní dùgulénya te ò la, díinako te ò la. Cɛ ni mùso bɛɛ ká kán sàriya’ la, fúru’ sìrili’ la, cɛlasígi’ kɔnɔ, àni fúrusa’ tá fànfɛla’ la.
-
Fúru’ te sé kà sìri ní à má kɛ ni fúruɲɔgɔn’ fìla ya jɛn’ ye.
-
Dénbaya dénbayaw kɛnin ɲɔgɔn kán, ò le ye sìgida’ ni màrada’ jù’ ye, wà à ká kán sìgida’ ni fànga’ ye ù lákanda.
Báabu 18 nan
Míiriya’ mín ká dí i ye, i hákili’ kà fɛn’ mín mìna, díina’ mín ká dí i ye, bɛnna bɛɛ ye ; ò kɔrɔ’ ye kó ni i be à fɛ kà bɔ díina’ dɔ la kà dòn dɔgbɛ la, ò be i mà ; kà díina’ fàlen, ò be i mà ; àyiwa bɛɛ be se kà i ya séli’ ni ya díina’ kɛ i kélén, wálima jàma’ la, sùtara la wálima kɛnɛ’ kán, à kɛra kàlanni’ tá síra’ ye, wálima bàto’ tá síra’, wálima séli.
Báabu 21 nan
-
A be bɛn bɛɛ ye i sèn’ dòn i fàso’ kóɲaw ɲánabɔli’ la, à kɛra yɛrɛbakun’ ye wálima i kà i wàsa’ dòn mɔgɔ gbɛrɛ la, i yɛrɛ kà mɔgɔ’ mín súgandi i yɛrɛ mà.
-
Kà lɔyɔrɔ’ sɔrɔ i fàso’ fòrobabáaraw la, ò be bɛn mɔgɔ bɛɛ ye, wà bɛɛ ká kán à la.
-
Jàma’ ŋàniya’ le ye màrabólo’ ya fànga’ jù’ ye ; jàma’ be ò ŋ lánkɛnɛmaya kàlafíli’ sèn’ fɛ, ni’ ò ye wóte’ ye, námara te mín na. O kàlafíli’ ká kán kà kɛ tùma ni tùma, bɛɛ ye wóte cógo kélen na, gùndo la wálima cógo la, bɛɛ be i yɛrɛ le ŋàniya’ yìra.
Báabu 23 nan
-
Bɛɛ ká kán ni báara’ ye, báara’ mín kà dí à ye, bèn te kɛ à kán báara’ mín na ; bɛɛ ká kán kà látànga báarasɔrɔbaliya’ fána mà.
-
Mɔgɔ’ ni mɔgɔ’ mín ya báara’ ye kélen ye, òlugu ká kán ni sàra kélen ye, wólomali te mín na.
-
Báarakɛla’ bɛɛ ká kán ni sàra ye, mín be bɛn à ya báara’ kíima’ mà, mín be à màko’ ɲà, mín be à tó à ni à ya dénbaya’ be bálo ù hákɛ’ la, bònya’ kɔnɔ ; kà síniɲasigi’ fána jàte’ mìna ò la n’à be bɛn.
-
A be bɛn bɛɛ ye sɛndika sìgi, wálima kà dòn sɛndika’ la, yálasa kà i yɛrɛ látànga.
Báabu 25 nan
-
Bɛɛ ká kán ni ɲánamaya’ dàamu’ ye, mín be à tó à ni à ya bálo’, ù fɛɛrɔbɔ, ù sìyɔrɔ’, ù fúrakɛli’, àni ɲánamaya’ làganfiyalan’ be nɔgɔya cógo’ mín ; báarakɛla’ ká kán ni màrabólo’ ya dɛmɛ’ ye ní ya báara’ cɛnna, ní jànkáro’ kà lásìgi, ní lùjura kà à sɔrɔ, ní à kɛ fìriyatɔ ye, ni kɔrɔ’ nàna kà à dɛsɛ, wálima gbɛlɛya’ fɛn ó fɛn kà à sɔrɔ, mín be à kɛ dɛsɛbagatɔ ye kà à sɔrɔ à yɛrɛ nɔ tɛ.
-
Mùsow ya kɔnɔmaya’ ni dénw ya dénmisɛnya’ ká kán ní dɛmɛ màgbɛn kɛrɛnkɛrɛnnin ye. A kɛra fúrukɔnɔden ye, wálima à kɛra fúrukɔfɛden ye, dén’ bɛɛ ká kán ni tàngali’ ye.
Báabu 26 nan
-
Bɛɛ ká kán ni kàlan’ ye. Sàra mán kán kà bɔ ò kàlan’ nà, i n’àfɔ kàlan’ dùgumála’ fó kà tága sé sépe’ mà, wálà bèpes’ la. Kà tága sé mà, ò ye wájibi ye. Tɛkinikikálan’ ni báarakalan’ ká kán kà kɛ fɛ lɔɔkɔnin ye ; sánfɛkalan’ ká kán kà nɔgɔya bɛɛ mà, bɛɛ ká kán kà kánya à la.
-
Kàlan’ làɲíni’ ká kán kà kɛ kà mɔgɔ’ ya hádamadenya’ fá, àni mɔgɔya’ hákɛw ni à hɔrɔnya’ lásàbati. A ká kán kà ɲɔgɔnfaamuya ɲɔgɔnbonya’ sàbati mɔgɔw ni ɲɔgɔn cɛ, kà tériya’ sàbati jàmanaw síyaw ni díinaw ni ɲɔgɔn cɛ, àni kà dúnya’ tɔnba’ dɛmɛ ɲásuma’ la dúnya’ kɔnɔ.
-
Dén’ ládamu cógo ni à ya kàlan’ sífaya’ súgandili’ ye fàcɛ ni bámuso’ tá lè ye fɔlɔ.
Báabu 27 nan
-
A be bɛn bɛɛ ye i sèn’ dòn, à ká dí i ye cógo’ mín na, i ya jàmalájɛkow ni ɲánagbɛw la, kà dàamu’ sɔrɔ sékow la, àni kà i nìyɔrɔ’ kɛ lɔnkow yíriwali’ la, kà ù nàfa’ sɔrɔ.
-
Fɛn ó fɛn bɔra lɔnkow ni sékow ni másalaw kɔnɔ, ní à béna kɛ báasi mɔgɔw mà, à kɛra ù bólofɛn cɛnni ye wálà kùnmasúuli, bɛɛ ká kán ni làtangali ye òlúgu mà.
Báabu 29 nan
-
Sìgida’ ya hákɛ’ ye mɔgɔ kélen kélen bɛɛ kùnko ye, k’à lá à kán ní sìgida’ tɛ, i ya mɔgɔya’ te dáfa.
-
dàn sí te mɔgɔ’ ya hákɛyaw’ ni à ya yɛrɛmabíla’ la, fó à dɔ bɛ kà i kɔrɔsi à kana mɔgɔ gbɛrɛ tɔɲɔ, à ye i jànto mɔgɔ gbɛrɛ ya hákɛyaw la, àni jógoɲumanya’ ni ɲàli’ ni jàma’ làganfíya’ kánma, bɛɛkanya’ kɔnɔ.
-
O hákɛyaw ni n-tá-ye-n-yɛrɛ-ye’ te bɛn cógo sí la, ní ù be Dúnya’ tɔnba’ ya sàriyaw sɔsɔ.