SÉANCE 44 COURS DE DIOULA
LÉÇON 44 : KALANSEN BI NAANI NI SABA
BARO : GWƐLƐA
Gbɛlɛya min tun kofɔ la o sera bɛɛ ɲa na. Nin tɛ yɔrɔ kelen koo ye, yɔrɔ bɛɛ lo. bɛɛ bɛ kule la, k’a masɔrɔ bɛɛ sɛgɛn na, bɛɛ ko wari. Wari tɛ sɔrɔ la ka caya ka makow ɲɛ. (pour satisfaire les besoins) Wari banna, gbɛlɛya bɛ bɛɛ kan. Kunkow ka ca, bɛɛ n’a ya kunko. Baarakɛbaliw ka ca. (les sans emplois) Sabu baara tɛ sɔrɔla. N’i ma baara kɛ i tɛ wari sɔrɔ i tɛ fen sɔrɔ. Gbɛlɛya donna yɔrɔw la. fɛnw sɔngɔ ka gbɛlɛ, lɔgɔfiyɛ ka gbɛlɛ, can lo, nka mɔgɔ dɔw bɛ yen foyi man di olugu ye gbɛlɛya kɔ. (pour certaines personnes n’aime pas autre chose que les difficultés) O bɛ dɔ fara fɛnw sɔngɔ kan. N’i k’o ɲininga, o b’a fɔ ko olugu nɔ tɛ. (si tu leur demande ils disent ce n’est pas leur faute) O b’a fɔ ko minanw sɔngɔ yɛlɛn na. jigi=décendre yɛlɛn=augmenter O b’a fɔ ko dɔ fara la mɔbilisara kan. fara=ajouter (fɛnw sɔngɔ yɛlɛna; dɔ fara la fɛn sɔngɔ kan) An bɛ wele bla ɲɛmɔgɔw ma o ye janto jamana na. (lance un appel) O ye hinɛ tɔw la: fangantanw, banabagatɔw ani sentanw. (pas de pieds) O ye sabali ka baarada caman kɛ fasodenw ye jango baarakɛbaliw ye dɔgɔya. O ye jija ka faso wari lakanda, k’a lamara ka ɲa k’a kɛ ka hɛrɛ lase jamanadenw ma.
foyi man di adamadenw dɔw ye wari kɔ. foyi man di ne ye misi sɔgɔ kɔ
|
|
|
POINT DE GRAMMAIRE : LA POSSESSION, LES COMPLEMENTS DU NOM
-
…ye…ta ye » = Appartenir
-
Gafe nin ye ne ta ye:: ce livre m’appartient.
-
« …tun ye…ta ye » = appartenait.
-
« …tɛ…ta ye » =
-
« …tun tɛ…ta ye »
-
« …kɛ…ta ye »
-
« …kɛla…ta ye »
-
-
« kɛ… ye » = devenir
-
Nin bɛ kɛ fɛn ye
-
Nin kɔnin tɛ kɛ foyi ye.
-
« kɛla… ye »
-
« ma kɛ… ye »
-
-
« ka ban »
-
A ka baara kɛ ka ban
-
…domuni kɛ….
-
…kuman fɔ…
-
A ma mɔgɔw sara ka ban
-
EXERCICE : Donnez cinq (05) exemples pour chaque structure
NYININGALI NINUGU JAABI
-
Muna an ma se ka kalan kɛ taratalon?
-
I ka mun kɛ kunu sufɛ ?
-
I bɛ domuni jumɛn kɛ fɛtilonw la?
-
I be se ka dugawu kɛ julakan na wa?
-
Bi ye san kulan tere filanan ye. I ya lanyini ye mun ye san kula nin kɔnɔ?
Réponses
-
Lɔn o lɔn, n be baara kɛ su fɛ. N tun sɛgɛla taratalon tɛmɛni.
-
N tun ka baara kɛ ni n ya site web ye.
-
N ka sisɛ domu.
-
Dɔɔni. Ala ya wula nɔgɔya. .