Skip to main content Coast Systems

SÉANCE 37 COURS DE DIOULA

LÉÇON 37 : KALANSEN BI SABA NI WORONFILANAN

REVISION : PETIT EXERCICE DE TRADUCTION

  • Traduire ses phrases et donnez, le cas échéant, les deux sens possibles de la même phrase.

    1. Baarakɛ ka di ni baarakɛbaliya ye.

    2. Wari man di ni adamadenya ye.

    3. Nɔgɔya ka di bɛɛ ye ni gbɛlɛya ye.

    4. Flaburuna ka di ni malo ye.

    5. Sumali ɲuman ka ɲin ni sumalijugu ye.

    6. Sigiyɔrɔ saniyanin ka ɲin ni sigiyɔrɔ nɔgɔnin ye.

    7. Kuman ɲuman fɔ ka fisa ni kuman jugu fɔ ye.

    8. A ka baara kɛ ni Musa ye.

    9. Cɛ nin bɛ tolon kɛ nin bɛɛ ye yan.

    10. Domuni bɛɛ ka di Youssouf ye fɔ bananku belekenin.

Details
  1. Le travail est bien sans chommage

    • Le travail est bien quand il y a du travail.

  2. Les gens ont besoin de l’argent

  3. ?

  4. La sauce feuille est bon avec le riz.

  5. Récolte??

  6. L’endroit propre pour s’assoir est bon que l’endroit sale (ivoirien ! !)

  7. Dire une bonne parole est mieux que dire un mauvaise parole.

  8. Il travail avec Musa.

  9. Cet homme s’amuse avec tous ici.

LA NOTION DE COULEUR EN DIOULA DE COTE D’IVOIRE

  • Sɛbɛlikɛlan joli b’i kun ? (Combien de Stylo tu as sur toi ?)

  • Sɛbɛlikɛlan naani dɔrɔn le b’a kun (Il a seulement quatre stylos sur lui)

    1. Exercice 1 : Construire des phrases en utilisant ces six (06) couleurs

    2. Sɛblɛlikɛlan bulalaman kelen dɔrɔn bɛ n kun.

    3. moblili beleble wulenman ka fisa mobilili fintini gbɛman ye wa ?

    4. Cɛ nin bɛ dɛrɛke bulalaman don tuma dɔ.

    5. Flaburu janin tɛ binkɛnlaman ye tugun.

    6. I be siran jakuma finman ɲa wa?

bulalaman

le bleu

finman

le noir

wulenman

le rouge

binkɛnɛlaman

le vert

gbɛman

le blanc

nɛrɛmugulaman

jaune

BARO : Mɔgɔ ɲuman ni mɔgɔ jugu

  • Kumanden ninugu kalan ka o kɔrɔ fɔ an ye

Mɔgɔ ɲuman ye jogoɲumantigi ye, min majiginin bɛ, a t’a yɛrɛ bonya, a bɛ mɔgɔw bonya. Ɲumankɛbaga ni jugumankɛbaga tɛ kelen ye. N’i ka ɲuman kɛ, ɲuman (bena) na fɔ i ye. N’i ka juguman kɛ, juguman fana (bena) na fɔ i ye. I kana ɲuman ni juguman lajɛn ka kɛ kelen ye. Mɔgɔ ma kan ka ɲuman kɛ ka nata a tɔnɔ fɛ dununya nin kɔnɔ.

Ɲumankɛbaga ma kan ka kɔrɔtɔ. A tɛ ben, hali n’a ben na dununya kɔnɔ yan, a (bena) na tɔnɔn belebele sɔrɔ lahara lon. Mɔgɔ ɲuman sara bɛ Ala le bolo. Mɔgɔ jugu fana sara bɛ Ala le bolo. Ala ka teli ka sara ɲuman belebele di mɔgɔ ɲuman ma, ka jugumankɛbaga halaki. Jugumankɛbaga tɛ foyi sɔrɔ nimisa kɔ.

  • N tericɛ, ɲiningali ninugu jabi

    1. Ɲumankɛbaga ye jɔn ye ?

    2. Jugumankɛbaga bɛ lɔn mun man ?

    3. Ɲumankɛbaga sara ye mun ye ?

    4. Ile ɲana, Adamandenw bɛ ɲumankɛ nata le kosɔn wa ?

    5. Tɔnɔn jumɛn bɛ jugumankɛ la ?

    6. Bi, mɔgɔ juguw ka ca ni mɔgɔ ɲumanw ye dununya kɔnɔ wa ?

    7. Dɔrɔ min ye ko ɲuman ye wa ?

    8. Jogo daman daman yira min ye mɔgɔjugu tagamasere ye ?

Details
  1. Ɲumankɛbaga ye mɔgɔ min bɛ mɛnni kɛ Ala fɛ. Ɲumankɛbaga ye mɔgɔ min majiginin ye.

  2. Ala bena jugumankɛbaga halaki.

  3. A bena kɛ ala le bolo.

  4. a be fɛ ka Ala bena tɔnɔ di a ma.

  5. A bena tɔnɔn sɔrɔ ni ala ye.

  6. Bi, mɔgɔ juguw ca ca ni mɔgɔ ɲumanw ka ca fana.

  7. duvɛ ka fisa kutuku ye.

  8. wuya, mɔgɔ fagala, sɔɲalikɛla

Tableau 1. Vocabulaire
Ala

Dieu

a

il, lui, le

ani

et

baro

dialogue

belebele

gros, énorme

ben

tomber

benna

tomber+acc.

bolo

main

bonya

être fier

bonya

respecter

aux.

di

donner

dununya

monde

fana

aussi

dire

postposition

foyi

rien

halaki

détruire

hali o

cependant

hali

même

i

tu, toi

jogo

caractère

juguman

mal, méchant

jugumankɛbaga

celui qui fait le mal

ka

aux., être, pour

kalansen

leçon

kan

interdiction, ne…pas

kana

injonctif

kelen

un, pareil

que

kɔnɔ

dans

kɔnɔntɔ

neuf

kɔnɔntɔnan

neuvième

kɔrɔtɔ

presser, s’impatienter

faire

laharalon

jour du jugement

lajɛn

unir, regrouper

lɔn

connaitre

majiginin

courtois, soumis

min

ce que, qui

mɔgɔ

personne

na

dans, pour

na

futur

na

va

nata

prétendre

ni

et, si

nimisa

regret

nin

ce, cet, cette

ɲumankɛbaga

celui qui fait le bien

o

ça

sara

rémunértion, paye

sɔrɔ

trouver

teli

rapide, prompt

tigi

propriétaire

tɔnɔn

bénéfice

négation

yan

ici

ye

ye

être

ye

postposition

yɛrɛ

même

ɲanamaya

vie

ɲuman

bonne