Skip to main content Coast Systems

SÉANCE 28 COURS DE DIOULA

LECON 28 : KALANSEN MUGAN NI SEEGINAN

BARO TAN NI SEEGINAN : TABALITIGI

DAOUDA ye tabalitigi ye. Lon bɛɛ, a bɛ feere damina kabini sɔgɔma fɔ su fɛ. A t’a yɛrɛ lafɔnyɔ. A bɛ sɛgɛ kosɔbɛ k’a masɔrɔ a bɛ fɛn caman feere. Sukaro b’a fɛ, kɔgɔ b’a fɛ, bɔnbɔn fana b’a fɛ. N’i ko tulu o, safuna o, i bɛ o bɛɛ sɔrɔ DAOUDA fɛ. Hali tiga kɔgɔman b’a fɛ. Dakosafuna ani bɔrɔsi i b’o sɔrɔ a fɛ. A ya minanw sɔngɔ ka nɔgɔ. Lɛtɛrɛ foroko ni fɛnmisɛnnin wɛrɛ caman b’a fɛ. A ya tabali ka bon. Mɔgɔ caman bɛ sanni kɛ DAOUDA fɛ.. Barokɛbagaw tɛ ban DAOUDA kɔrɔ.

DAOUDA tɛ kɔdiwarika ye. A bɛ bɔ Mali la. A n’a ya denbaya nan na Abidjan a bɛ sanji looru bɔ bi. O bɛ to ka taga Mali la seliba la sinyɛn caman.

DAOUDA muso bɛ nanfew feere Adjamé Lɔgɔfɛ la. A tɔgɔ ye ALIMAN. A tɛ kan gbɛrɛ fɔ ni Bamanankan tɛ. A cɛ bɛ to ka a degi tubabukan na dɔɔni dɔɔni.

Tableau 1. VOCABULAIRE
Dawuda

Daouda

a

il, lui

ani

et

baro

causerie, dialogue_+kɛ:: faire+bagaw

barokɛbagaw

causeurs

bon

grande, grosse

bɔrɔsi

brosse

aux. présent

bɛɛ

tous

bɛ…fɛ

avoir

caman

beaucoup

caman

beaucoup

cɛgbana

celibataire

dako safuna

pâte dentifrice

damina

commencer

feere

vente, vendre

jusque

avoir

chez

postposition

fɛn

chose

gbɛlɛ

dur, cher

hali

même

i

tu

ka

être

kabini

depuis

kalansen

leçon

ko

dire, demander

kosɔbɛ

très bien

kɔgɔman

salée

kɔrɔ

auprès de

k’a masɔrɔ

parce que

lafɔnyɔ

reposer

loorunan

cinquième

lɛtɛrɛforoko

enveloppe

ma

nég

minanw

marchandises

misɛnnin

petite

mɔgɔ

gens

ni

si, et

o

ça emphase

sanni

achat

seegi

huit

su

nuit

sukaro

sucre

sɔgɔma

matin

sɔngɔ

prix

sɔrɔ

trouver

sɛgɛ

fatiguer

tabali

table

tabalitigi

tablier, vendeur à l’étalage

tiga

arachide

tulu/turu

huile

nég. Présent

wɛrɛ

autre

ye

postposition

yɛrɛ

même

Nyiningali ninugu jabi

  1. DAOUDA bɛ feeere kɛ lon bɛɛ wa?

  2. Daouda bɛ tubabukan mɛn wa? ?

  3. Mun bɛ sɔrɔ DAOUDA fɛ?

  4. DAOUDA muso bɛ kan jumɛn fɔ?

  5. Kɔdiwari ye DAOUDA ya worojamanan ye wa?

  6. DAOUDA n’a ya denbaya bɛ to ka taga Mali la tuman jumɛn?

  7. DAOUDA ye mun ye?

  8. Muna mɔgɔ caman bɛ sanni kɛ DAOUDA fɛ?

  9. DAOUDA n’a ya denbaya nan na Abidjan a bɛ sanji joli bɔ bi?

  10. DAOUDA bɛ a yɛrɛ lafɔɲɔ lon jumɛn?

  11. DAOUDA bɛ a yɛrɛ lafɔɲɔ lon jumɛn?

Segi kumankolo ninugu kan ka sɔrɔ ka o kɔrɔ fɔ an ye julakan na

  1. Baarakɛ ka di ni baarakɛbaliya ye.

  2. Wari ma di ni adamadenya ye.

  3. Nɔgɔya ka di bɛɛ ye ni gbɛlɛya ye.

  4. Flabuluna ka di ni malo ye

  5. Sumali nyuman ka ɲin ni sumalijugu ye.

  6. Sigiyɔrɔ saniyanin ka nyi ni sigiyɔrɔ nɔgɔnin ye.

  7. Kuman nyuman fɔ ka fisa ni kuman jugu fɔ ye.

    • Repetition

    • Substitution

    • transformation