SÉANCE 2021-03-21
QUELQUES FORMES D’EXPRESSIONS AVEC "HAKILI LA"
Forme au présent (objet + to + sujet+ hakili la)
-
N ka kuman min fɔ i ye (nyana), a to i hakili la (i kɔnɔ)
-
N b’a fɛ a bɛ to i hakili la (je veux que tu gardes en mémoire)
-
A ma to a hakili la (a kɔnɔ)
-
Mɔgɔkɔrɔbaw ya kuman ka kan ka to denminsɛnw hakili la
-
Kalankɔnɔkumanw tɛ to kalanden caman hakili la
-
N’i b’a fɛ a bɛ to i hakili la, i ka kan ka segi a kan tuman caman
-
A tɔgɔ ma to n hakili la (a tɔgɔ ma to n kɔnɔ)
Variante individuelle (Objet+ to+ sujet + kɔnɔ)
-
A ka kuman min fɔ, a to la n kɔnɔ
-
A tɔgɔ to la n kɔnɔ
-
Zagamɛn tobicogo ma to Coulibali kɔnɔ (kelly ne se rapelle pas comment faire le zagamen)
Forme au passé (objet + to + la+ sujet + hakili la)
-
A ka kuman min fɔ n ye (nyana), a bɔla n hakili la
-
N b’a fɛ I bɛ haminankow bɛɛ bɔ I hakili la, a ma nyi i ma
-
A ma to a hakili la (il n’a pas mémorisé)
-
Foyi ma to a hakili la (il ne s’est rapeller de rien)
Il faut bien voir les verbes to et bɔ qui marque la différence entre retenir/mémoriser et oublier/renoncer |
Formes simples (avec "to")
-
A to la so kɔnɔ (il est resté à la maison)
-
A to la san pedro (il est resté à san pedro)
-
N ya mobili to la Abidjan (Ma voiture est restée à A bidjan)
Formes imagées
-
A to la kasara la (il est resté dans l’accident/il n’a pas survecu à l’accident)
-
A to la banan na (Il a n’a pas survecu à la maladie/La maladie l’a emporté)
-
Madou to la kɛlɛ la (Madou est mort au combat)
Formes simples (avec "bɔ")
-
A bɔ la bi (Il est sorti aujourd’hui)
-
A bɔ la kɛnɛ ma
-
Coulibali bɔ la a ya so kɔnɔ
-
Sunguru nin ma bɔ kunu wula fɛ
-
Formes imagées (avec "bɔ")
-
-
A sen bɔ la kɛlɛ la
-
A boro bɔ la cɛnko la
-
Musa ka a bolo bɔ kuman caman
-
Denminsɛn ka kan ka a da bɔ mɔgɔkɔrɔbaw ya kuman na (ne dois pas participer à la discussion des personnes agées)
-
N sen bɔ kuma cama la
Antonymes (objet + bɔ+ sujet+ hakili la)
-
A bɔ i hakili la
-
Kunu kumankolonw bɛɛ bɔ i hakili la
-
I kana i haminankow mara, o bɔ i hakili la (ne gère pas tes soucies, sort les de ta tête)
-
da = s’exprimer
-
sen = se déplacer
-
bolo = acquérir
i kana a to i hakili la = à bɔ i hakili la
kunu kumankolonw bɛɛ bɔla n hakili la (n bɔla n kɔnɔ)
ne hakili la = n ɲanya