DUNYA MUMƐ mɔgɔya HAKƐYAW DANTIGƐLIKAN
© The Office of the High Commissioner for Human Rights 1996–2009
Kúmaɲabila
K’à mìna à mà kó dúnya mànton bɛɛ ká kan ni bònya ye, àni kó bɛɛ ká kan sàriya la làkika la, kó ò le be bɛɛ ya hɔrɔnya sàbati, kà bɛɛ kánya ɲásuma dúnya sìgi la.
K’à mìna à mà kó mɔgɔya hákɛ lɔnbaliya ni à jàtebáliya nàna ni syáman ye dúnya kɔnɔ, minw kà hádamadenw dùsu kàsi, àni K’à mìna mà tèle kúra min bɔra, à fɔra kó kúma mín ká dí mín yé, ò bé ò fɔ, díina mín ká dí mín yé, ò bé ò kɛ, kó mɔgɔw kà síran ɲɔgɔn ɲá, ò bánna, kó fàgantánya júgu bánna, ò kùma kɛra bɛnkan ye min kɛra hadamadenw haminankoba ye,
K’à mìna à mà kó kà mɔgɔya hákɛ látanga ní sàriya sìgili yé sèn kán, yé wájibi yé wálasa mɔgɔw kàna wájibiya kà múruti bènkánni kánma, àni fàngajúgu kánma,
K’à mìna à mà dúnya mùmɛ sáratikan ná, Dúnya Jàmanaw yá tɔ màntonw bɛɛ kà à yìra kó ù lánin bɛ mɔgɔya hákɛyabaw la, ù lánin hádamadenya tá bònya ní à lànbe la, ù lánin bɛ cɛw ní mùsow kányaɲɔgɔnmaya lá hákɛ lá, ní ù kà ŋàniya sìri kà mɔgɔya yá ɲɛ sàbati, àni kà ɲánamaya kɛcogo ɲúman sìgi sèn kán hɔrɔnya bɛrɛbɛrɛ kɔnɔ,
K’à mìna à mà dúnya jàmanaw kà à ŋàniya kó ù bé jɛn ní Tɔnba yé kà mɔgɔya hákɛyaw látànga à ɲá mà dúnya mùmɛ kɔnɔ, k’à mìna à mà, ò ŋàniya ɲúman té sé kà síra sɔrɔ ní bɛnkélenma má kɛ mɔgɔya hákɛyako ní à hɔrɔnyako kán,
Dúnya tɔnba ya ɲɔgɔnlajɛrɛba kà í kán bìla kà dunya mumɛ mɔgɔ hakɛyaw dantigɛlikan gánsi kà à yìra ò ŋàniya ɲuman yé fɛn ye, mín ká kán kà kɛɛ mànton ni násɔn bɛɛ làɲíni ye, yálasa mɔgɔ kelen kelen bɛɛ, àni jɛkulu kelen kelen bɛɛ ye nin dàntigɛlikan nìn tó ù hákili lá, kà ù kàlan ní lámadamuni kɔnɔ, kà fɛrɛ kɛ dɔɔnin dɔɔnin ù ya húkumu kɔnɔ, wálima dúnya bɛɛ kɔnɔ, kà hákɛya nìnugu ní hɔrɔnya nìnnugu látàngali yíriwa, àni kà à kɛ bɛɛ ye sɔn ù mà ɲá mà, à kɛra ù ya jàmana kɔnɔna ye, wálima jàmana gbɛrɛ min bé ù ya màra kɔnɔ.
Báabu 2 nan
Mɔgɔ bɛɛ dɔ bɛ kà à lɔn kó í ká kán ní mɔgɔya hákɛyaw ní à hɔrɔ kófɔnin bɛɛ ye nìn dàntigɛlikan nìn kɔnɔ, mɔgɔ má bɔ mɔgɔ kɛrɛnkɛrɛnninya lá, fàragbɛko ni fàrafinko te à la, síyawoloma te à cɛ ni múso má bɔ ɲɔgon ná, í be kán mín fɔ, ó té à la, díinako té à lá, hákilila ye mín yé pólitikiko lá, wálima hákilila gbɛrɛw, ó te à bɔyɔrɔko te à lá, n ye fàgantanden ye wálima n ye fàgamaden ye, ó à la, nàfolotígiya ni bólokolonya te à la, ɲàmakalako ni hɔrɔnyako te à la ; fɛn o fɛn be nà ní wólomali ye mɔgɔw ní ɲɔgɔn cɛ, ò sí te à lá.
Báabu 11 nan
-
Ní mìnaliko lára mɔgɔ ó mɔgɔ kùn, à te se kà mìna ábada, fó ni kíti kà à yìra tìribináli la, kà à sɔrɔ áwoka kà à láfàsa, kó àle nɔ lò làkíka la.
-
mɔgɔ sí te se kà mìna kó la, kó mín kɛtuma kà à sɔrɔ kójugu tɛ i ya jàmana kɔnɔ, wálima dúnya sàriya la. Mɔgɔ be kó kɛ tùma mín na fána, à ni ɲàngíli mín ká kán, ò wágati la, fóyi te se kà fàra ò kán kɔ fɛ.
Báabu 14 nan
-
ɲánimabori ɲá, mín ye kà siran i ní ɲá kà i yɛrɛ ɲíni, à be bɛn bɛɛ ye ye dògotu ɲíni, kà jàmana gbɛrɛ ɲíni, kà i kàlifa sìgi yèn, wà jàmana sí te se kà bàn i la kà i gbɛn.
-
Kà kójugu kɛ sàriya ká kán kà i nɔ mìna mín na, wálima mín dúnya sàriyaba sɔsɔ, kó i be bòli kà tága i kàlifa jàmana gbɛrɛ la, ò kó tɛ.
Báabu 16 nan
-
cɛ ni mùso fɛn ó fɛn séra bálikuya mà, à be bɛn i ye fúru kɛ, kà kɛ ; lónanya ní dùgulénya te ò la, díinako te ò la. Cɛ ni mùso bɛɛ ká kán sàriya la, fúru sìrili la, cɛlasígi kɔnɔ, àni fúrusa tá fànfɛla la.
-
Dénbaya dénbayaw kɛnin ɲɔgɔn kán, ò le ye sìgida ni màrada jù ye, wà à ká kán sìgida ni fànga ye ù lákanda.
Báabu 18 nan
Míiriya mín ká dí i ye, i hákili kà fɛn mín mìna, díina mín ká dí i ye, bɛnna bɛɛ ye ; ò kɔrɔ ye kó ni i be à fɛ kà bɔ díina dɔ la kà dòn dɔgbɛ la, ò be i mà ; kà díina fàlen, ò be i mà ; àyiwa bɛɛ be se kà i ya séli ni ya díina kɛ i kélén, wálima jàma la, sùtara la wálima kɛnɛ kán, à kɛra kàlanni tá síra ye, wálima bàto tá síra’, wálima séli.
Báabu 21 nan
-
A be bɛn bɛɛ ye i sèn dòn i fàso kóɲaw ɲánabɔli la, à kɛra yɛrɛbakun ye wálima i kà i wàsa dòn mɔgɔ gbɛrɛ la, i yɛrɛ kà mɔgɔ mín súgandi i yɛrɛ mà.
-
Kà lɔyɔrɔ sɔrɔ i fàso fòrobabáaraw la, ò be bɛn mɔgɔ bɛɛ ye, wà bɛɛ ká kán à la.
-
jàma ŋàniya le ye màrabólo ya fànga jù ye ; jàma be ò ŋ lánkɛnɛmaya kàlafíli sèn fɛ, ni ò ye wóte ye, námara te mín na. O kàlafíli ká kán kà kɛ tùma ni tùma, bɛɛ ye wóte cógo kélen na, gùndo la wálima cógo la, bɛɛ be i yɛrɛ le ŋàniya yìra.
Báabu 23 nan
-
Bɛɛ ká kán ni báara ye, báara mín kà dí à ye, bèn te kɛ à kán báara mín na ; bɛɛ ká kán kà látànga báarasɔrɔbaliya fána mà.
-
mɔgɔ ni mɔgɔ mín ya báara ye kélen ye, òlugu ká kán ni sàra kélen ye, wólomali te mín na.
-
Báarakɛla bɛɛ ká kán ni sàra ye, mín be bɛn à ya báara kíima mà, mín be à màko ɲà, mín be à tó à ni à ya dénbaya be bálo ù hákɛ la, bònya kɔnɔ ; kà síniɲasigi fána jàte mìna ò la n’à be bɛn.
-
A be bɛn bɛɛ ye sɛndika sìgi, wálima kà dòn sɛndika la, yálasa kà i yɛrɛ látànga.
Báabu 25 nan
-
Bɛɛ ká kán ni ɲánamaya dàamu ye, mín be à tó à ni à ya bálo’, ù fɛɛrɔbɔ, ù sìyɔrɔ’, ù fúrakɛli’, àni ɲánamaya làganfiyalan be nɔgɔya cógo mín ; báarakɛla ká kán ni màrabólo ya dɛmɛ ye ní ya báara cɛnna, ní jànkáro kà lásìgi, ní lùjura kà à sɔrɔ, ní à kɛ fìriyatɔ ye, ni kɔrɔ nàna kà à dɛsɛ, wálima gbɛlɛya fɛn ó fɛn kà à sɔrɔ, mín be à kɛ dɛsɛbagatɔ ye kà à sɔrɔ à yɛrɛ nɔ tɛ.
-
Mùsow ya kɔnɔmaya ni dénw ya dénmisɛnya ká kán ní dɛmɛ màgbɛn kɛrɛnkɛrɛnnin ye. A kɛra fúrukɔnɔden ye, wálima à kɛra fúrukɔfɛden ye, dén bɛɛ ká kán ni tàngali ye.
Báabu 26 nan
-
Bɛɛ ká kán ni kàlan ye. sàra mán kán kà bɔ ò kàlan nà, i n’àfɔ kàlan dùgumála fó kà tága sé sépe mà, wálà bèpes la. Kà tága sé mà, ò ye wájibi ye. Tɛkinikikálan ni báarakalan ká kán kà kɛ fɛ lɔɔkɔnin ye ; sánfɛkalan ká kán kà nɔgɔya bɛɛ mà, bɛɛ ká kán kà kánya à la.
-
kàlan làɲíni ká kán kà kɛ kà mɔgɔ ya hádamadenya fá, àni mɔgɔya hákɛw ni à hɔrɔnya lásàbati. A ká kán kà ɲɔgɔnfaamuya ɲɔgɔnbonya sàbati mɔgɔw ni ɲɔgɔn cɛ, kà tériya sàbati jàmanaw síyaw ni díinaw ni ɲɔgɔn cɛ, àni kà dúnya tɔnba dɛmɛ ɲásuma la dúnya kɔnɔ.
-
dén ládamu cógo ni à ya kàlan sífaya súgandili ye fàcɛ ni bámuso tá lè ye fɔlɔ.
Báabu 27 nan
-
A be bɛn bɛɛ ye i sèn dòn, à ká dí i ye cógo mín na, i ya jàmalájɛkow ni ɲánagbɛw la, kà dàamu sɔrɔ sékow la, àni kà i nìyɔrɔ kɛ lɔnkow yíriwali la, kà ù nàfa sɔrɔ.
-
Fɛn ó fɛn bɔra lɔnkow ni sékow ni másalaw kɔnɔ, ní à béna kɛ báasi mɔgɔw mà, à kɛra ù bólofɛn cɛnni ye wálà kùnmasúuli, bɛɛ ká kán ni làtangali ye òlúgu mà.
Báabu 29 nan
-
Sìgida ya hákɛ ye mɔgɔ kélen kélen bɛɛ kùnko ye, k’à lá à kán ní sìgida tɛ, i ya mɔgɔya te dáfa.
-
dàn sí te mɔgɔ ya hákɛyaw ni à ya yɛrɛmabíla la, fó à dɔ bɛ kà i kɔrɔsi à kana mɔgɔ gbɛrɛ tɔɲɔ, à ye i jànto mɔgɔ gbɛrɛ ya hákɛyaw la, àni jógoɲumanya ni ɲàli ni jàma làganfíya kánma, bɛɛkanya kɔnɔ.
-
O hákɛyaw ni n-tá-ye-n-yɛrɛ-ye te bɛn cógo sí la, ní ù be dúnya tɔnba ya sàriyaw sɔsɔ.