Les 100 mots les plus fréquents en dioula de Côte d’Ivoire

image
Tableau 1. Les mots en ordre de fréquence.[1]
Fréquence Dioula Gr. Français Usage

1

à

pr. 3è s.

il, elle

Awa be min ? a be bon kɔnɔ.

2

cop.

être

a be Buake.

3

í

pr. 2è s.

tu, ton

i be i tɛgɛ ko ka sɔrɔ ka domuni kɛ.

4

n

pr. 1è s.

je, ma, mon

ne ma n bamuso ye.

5

connectif verbale

et

a furu ra dugu la ka taga Abijan.

6

postp

à, dans, en, de

n be taga lɔgɔfiyɛ la.

7

ù

3è pl

ils eux

8

tɛ́

cop. mq. asp. nég.

(négation)

tiɲɛn tɛ.

9

v.

laver

n bena n ko.

10

án

pr. 1è pl.

nous, notre

an facɛ lo.

12

ò

pr. 3è pl.

ils, elles, leur

o be baranda susu.

13

conj.

quand

ni n segira so kɔnɔ, n be n ya zurunali kalan.

13

conj.

si

n’Ala sɔnna, an bena taga.

14

tága

aller

n be taga la

16

postp.

à, pour

n’i taga ra o fɛ, o be diya o ye.

17

mq. asp. nég.

mq. nég.

n ma wari sɔrɔ fɔlɔ.

18

nín

d. s.

celui-la, celui-ci, celle-ci, ceci

cɛ nin tɔgɔ ye Ali

19

cop.

être

Musa ye Madu dencɛ ye.

20

v.

venir

a tɛna nan.

21

mq. asp. copule

mq. asp.

a ka sisɛ domu.

22

yèn

la, la bas

a taga ra yen.

23

mín

mq rel

qui, que, ce que (relatif)

a ka wari di cɛ min ma, a ka jugu dɛ !

24

dire

a fɔra ko…

25

conj.

et

a ni a terimuso ka ɲɔgɔn bɛn Abijan.

26

ɔ̀nhɔ́n

oui

a nan na wa ? ɔnhɔn, a nan na.

27

mɔ̀gɔ

une personne, des gens

mɔgɔ be mɔgɔ kɛ mɔgɔ ye.

28

mq. adj.

être

i ka kɛnɛ wa?

29

interrogatif

est-ce que

a ka min fɔ, i m’a mɛn wa ?

30

v

arriver

i dan se.

33

kélen

un

a ka mobili kelen san.

34

pe

c’est

n ta lo.

35

tùn

mq. inact.

était

an tun sɛgɛlen be kojugu.

36

bɔ̀

vi

sortir

Ali bɔtɔ bɛn na ni Musa ye.

37

áa

ah !

38

lɔ́n

v

connaître

n m’a lɔn.

39

sɔ̀rɔ

vt

trouver

nugu tɛ sɔrɔ lɔgɔfiyɛ la.

40

ó

conn. distrib

i kana sunɔgɔ yɔrɔ o yɔrɔ la.

41

yàn

ici

o tɛ yan.

42

postp.

postp.

a tɛ nin di mɔgɔ ma.

43

wári

argent

n mako tɛ wari la sisan.

43

yɛ̀rɛ

même

ɔnhɔn baara be ɲa kosɔbɛ yɛrɛ.

45

bɛ́ɛ

tous, tout

musow bɛɛ sigila.

46

mais

47

fɛ̀

postp.

vouloir

i be mun fɛ ?

48

kɔ́nɔ

postp.

dans

a k’a bla manan kɔnɔ

49

yɔ́rɔ

endroit

a taga ra yɔrɔ jan.

50

báara

n

travail

n muso ka baara sɔrɔ.

51

part. phr.

part. phr. dɛ

kana a kɛ dɛ !

51

fána

aussi

ale fana ka mobili san.

51

v

voir

i ka a ya mobili ye wa ?

54

á

pr. 2è pl.

vous, votre

á bamuso nan na.

54

sisan

maintenant, à l’instant

sisan an ka kan ka baara kɛ !

56

Ala

Dieu

Ala ye kelen pe ye.

56

vt.

donner

a ka wari di Awa ma.

56

prendre, emporter

a ka min ta, n ta le.

59

tèn

ainsi, comme ça

a ka ɲi ten!

60

sàn

v.

acheter

n ka malo san.

61

kɔ̀ni

quant à…, en ce qui concern…, en tous cas…

adamaden kɔni tɛ foyi ye.

62

kɛ̀

pa.

bien sûr

ku ka di i ye wa ? ku ka di n ye kɛ.

62

rester

a to ye ka baranda.

65

fèn

chose

a ma sɔn ka fɛɛn fɔ.

66

kɛ̀mɛ

cent

68

mùn

quoi ?

mun ko be yen?

70

ɲi

vs.

bien, bon

a flɛ, a ka ɲi wa ? Ɔn ɔn, a ma ɲi.

71

mɛ́n

entendre

i m’a kasikan mɛn wa ?

72

fɔɔ

jusqu’à

a tagamala fɔɔ Abobo.

74

kósɔn

à cause de, grâce à

a ma se ka na a dencɛ ta furuko kosɔn.

74

mourir

a facɛ sara salon.

74

tùma

moment

o tuma na, i be i ya sokɔnɔbaaraw kɛ cogo di?

77

àyiwa

eh bien, euh, bon

ayiwa, baga ni kafe tɛ kelen ye.

78

dén

enfant

denmuso

78

dɔ̀n

part.

et…

i bamuso dɔn ?

78

kósɔbɛ

très, trop

a ka ɲi kosɔbe!

82

mùso

n

femme

muso nin cɛ ka ɲi.

83

àle

pr. 3è s. emph.

elle, elle…; lui, il…

ne tɛ, ale le ka bon nɔgɔ.

84

dùgu

ville, village

i bɔ la dugu juman ?

84

fèere

v

vendre

a ka saga feere Musa ma.

85

cógo

manière

a ya kuma cogo ka ɲi.

86

ɲúman

bon

buru ɲuman tɛ yen wa ?

87

lón

jour

loon o loon sanji be na.

87

ɲíni

chercher

a ka baara ɲini nka a ma foyi sɔrɔ.

92

cɛ̀

homme, mâle

a kɛ ra cɛ ye sisan.

92

kɔ́mi

comme

a be kɔmi a man kɛnɛ.

94

bán

v

terminer, finir

baara banna

94

bóro

n

main, bras

kiniboro / boro ɲuman

94

dɔ́ɔnin

un peu

dɔɔni be a kɔrɔ.

94

tùbabu

européen

tubabucɛ, tubabumuso

98

gwɛ̀lɛ

vs.

difficile

julakan man gwɛlɛ.

98

tán

dix

a den tanan lo.

98

wúli

bouillir

a ma ji wuli fɔlɔ.


1. Kodi, Editions Africaines, 1981